امین‌الدین ابوالقاسم حاجبلهحاجبُلَه، امین‌الدین ابوالقاسم، صوفی ، فقیه ، اصولی و مفسر قرن هفتم و هشتم می‌باشد. فهرست مندرجات۲ - معرفی حاج‌بله ۲.۱ - نظر ابو المجد تبریزی ۲.۲ - پایه علمی ۲.۳ - مذهب ۲.۴ - اختلاف در امین‌الدین ۳ - تصوف حاج‌بله ۳.۱ - دیدار با فخرالدین عراقی ۳.۲ - تأثر از تصوف خراسان ۳.۳ - گزارش ابن بزاز ۴ - سال درگذشت حاج‌بله ۵ - آثار حاج بله ۵.۱ - انتخاب احیاء علوم الدین ۵.۲ - الهدایة فی اصول الفقه ۵.۳ - التذکرة فی الاصولین و الفقه ۵.۴ - المنهاج فی علوم الادب ۵.۵ - کتاب فی علم العروض الفارسی ۵.۶ - الزبدة فی المنطق ۵.۷ - اللطائف اللئالی ۵.۸ - انتخاب رباعیات اوحدالدین ۵.۹ - رساله علم و عقل ۵.۱۰ - پاسخ امین‌الدین تبریزی ۵.۱۱ - مناظرة النار و التراب ۶ - فهرست منابع ۷ - پانویس ۸ - منبع ۱ - ضبط‌های نام حاجبلهنام امین‌الدین ابوالقاسم حاج‌بله به صورت امین‌الدین حاجی بوله [۱]
ابراهیم بن بزرگمهر عراقی، کلیات شیخ فخرالدین ابراهیم همدانی متخلص بعراقی، ج۱، ص۱۴، چاپ سعید نفیسی، تهران ۱۳۳۵ ش.
و حاجی امین‌الدین باله [۲]
ابن کربلائی، روضات‌الجنان و جنات‌الجنان، ج۱، ص۱۵۴، چاپ جعفر سلطان‌القرائی، تهران ۱۳۴۴ـ۱۳۴۹ ش.
نیز ضبط شده، اما یقینآ نام او امین‌الدین حاجی/ حاج‌بُلَه بوده است. [۳]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
[۴]
رشیدالدین فضل‌اللّه، التوضیحات‌الرشیدیة الف، گ ۴۱، نسخه عکسی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ش ۷۴.
گویا بُلَه شکل تحبیبی ابوالقاسم است که ابتدا به صورت اَبُل و سپس به شکل بله درآمده است ( [۵]
علی‌اشرف صادقی، «درباره نام امین‌الدین حاج بُلَه»، ج۱، ص۲۷۹، نامه بهارستان، سال ۴، ش ۱ـ۲ (بهار ـ زمستان ۱۳۸۲).
[۶]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۷، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
که بله را صورت دیگری از باله می‌داند).
۲ - معرفی حاجبلهدرباره او اطلاعات اندکی در دست است. ۲.۱ - نظر ابو المجد تبریزیابو المجد تبریزی ، کاتب سفینه تبریز که از معاصران او به شمار می‌رود، او را سلطان المحققین، قدوة العارفین و زبدة الافاضل خوانده است. [۷]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۳۷، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
[۸]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۵۸، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۲.۲ - پایه علمیباتوجه به آثاری که از حاج بله در سفینه درج شده، وی در عرفان و فقه و اصول و عروض و منطق پایه‌ای بلند داشته و در کلام و فلسفه صاحب نظر بوده (ادامه مقاله) و بر تفسیر رشیدالدین فضل‌اللّه همدانی تقریظ نوشته است [۹]
رشیدالدین فضل‌اللّه، التوضیحات‌الرشیدیة الف، گ ۴۲۹، نسخه عکسی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ش ۷۴.
[۱۰]
رشیدالدین فضل‌اللّه، التوضیحات الرشیدیة ب، گ ۴۲۵، نسخه عکسی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ش ۱۰۲۹.
۲.۳ - مذهبوی در اصول ، اشعری و در فروع ، شافعی بود. [۱۱]
امین‌الدین ابوالقاسم حاج بُلَه، التذکرة فی‌الاصولین و الفقه، ج۱، ص۶۰، در سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، تاریخ کتابت: ۳ـ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش الف.
[۱۲]
امین‌الدین ابوالقاسم حاج بُلَه، الهدایة فی اصول‌الفقه، ج۱، ص۵۸، در همان، ۱۳۸۱ ش ب.
۲.۴ - اختلاف در امینالدیننزاری قهستانی در سفرنامه خود از شیخی به نام امین‌الدین یاد کرده که او را در تبریز دیده است. [۱۳]
چنگیز بایبوردی (بارادین)، «حکیم نزاری قهستانی»، ج۱، ص۱۹۵ـ۱۹۶، فرهنگ ایران زمین، ج ۶ (۱۳۳۷ ش).
[۱۴]
سعدالدین بن شمس‌الدین نزاری قهستانی، مثنوی روز و شب، ج۱، ص۲۶، چاپ نصراللّه پورجوادی، تهران ۱۳۸۵ ش.
به نظر پورجوادی ، [۱۵]
سعدالدین بن شمس‌الدین نزاری قهستانی، مثنوی روز و شب، ج۱، ص۲۷، چاپ نصراللّه پورجوادی، تهران ۱۳۸۵ ش.
این شیخ احتمالا حاج بله است.
به گفته اسیری لاهیجی ، [۱۶]
محمد بن یحیی اسیری لاهیجی، مفاتیح‌الاعجاز فی شرح گلشن‌راز، ص ۳۴، چاپ محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران ۱۳۷۴ ش.
آن مرد «کاردیده» و «عزیز کارفرما» که در ابتدای گلشن راز شبستری [۱۷]
محمود بن عبدالکریم شبستری، مجموعه آثار شیخ محمود شبستری، ج۱، ص۶۸ـ۶۹، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ ش.
از او یاد شده، فردی با نام امین‌الدین، شیخ و مرشد محمود شبستری است.
علاوه بر این، در ابتدای سعادت‌نامه منسوب به شبستری [۱۸]
محمود بن عبدالکریم شبستری، مجموعه آثار شیخ محمود شبستری، ج۱، ص۱۶۸، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ ش.
از شخصی به نام امین‌الدین یاد شده که استادِ صاحب سعادت‌نامه بوده و مشکلات او را در فهم فصوص و فتوحات ابن عربی برطرف کرده است.
بر همین اساس برخی [۱۹]
محمود بن عبدالکریم شبستری، مجموعه آثار شیخ محمود شبستری، ج۱، ص۵، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ ش.
[۲۰]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۷، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
این امین‌الدین را با امین‌الدین حاج بله یکی می‌دانند ( [۲۱]
لئونارد لوئیزن، فراسوی ایمان و کفر: شیخ محمود شبستری، ج۱، ص۲۱، ترجمه مجدالدین کیوانی، تهران ۱۳۷۹ ش.
که احتمال داده او یا امین‌الدین تبریزی یا حاجی امین‌الدین عبدالسلام بن سهلان خُنجی است).
۳ - تصوف حاج‌بله۳.۱ - دیدار با فخرالدین عراقیحاج بله در ۶۷۶ به خانقاه فخرالدین عراقی در دوقات قونیه رفت و سه روز با عراقی به گفتگو پرداخت. [۲۲]
ابراهیم بن بزرگمهر عراقی، کلیات شیخ فخرالدین ابراهیم همدانی متخلص بعراقی، ج۱، ص۱۴ـ۱۵، چاپ سعید نفیسی، تهران ۱۳۳۵ ش.
عراقی از پیروان مکتب ابن عربی بوده است و بنابراین به نظر می‌رسد که حاج بله با اندیشه‌های ابن عربی آشنایی داشته است، اما از تأثیر اندیشه‌های ابن عربی و پیروان او هیچ نشانه‌ای در آثار حاج بله دیده نمی‌شود. ۳.۲ - تأثر از تصوف خراساناو بیش‌تر متأثر از تصوف خراسان ، به‌ویژه اندیشه‌های محمد و احمد غزالی ، سنایی غزنوی ، عطار نیشابوری و سیف‌الدین باخرزی بوده و حتی احتمالا نخستین شیخی بوده که در تبریز با تصوف عاشقانه احمد غزالی آشنا شده و آرا و عقاید او را در مجالس خود مطرح کرده است. [۲۳]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۲۵ـ ۲۶، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
[۲۴]
نصراللّه پورجوادی، «سخنان احمد غزّالی از زبان حاجی بُلَه تبریزی»، ج۱، ص۱۲۳، معارف، دوره ۱۸، ش ۳ (آذر ـ اسفند ۱۳۸۰).
۳.۳ - گزارش ابن بزازاز گزارش تحقیرآمیز ابن بزاز [۲۵]
ابن بزاز، صفوةالصفا، ج۱، ص۱۶۸ـ۱۶۹، چاپ غلامرضا طباطبائی‌مجد، تبریز ۱۳۷۳ ش.
درباره حاج بله پیداست که بُلَه با زاهد گیلانی و صفی‌الدین اردبیلی هم آشنایی داشته است.
۴ - سال درگذشت حاجبلهحاج بله پسری به نام شرف‌الدین عثمان داشته که به مناسبت درگذشت پدرش رساله‌ای راجع به بی‌وفایی دنیا با عنوان کتابٌ فی طریق الاخرة نوشته و در مقدمه آن سال درگذشت پدرش را ۷۲۰ در دمشق ذکر کرده است. [۲۶]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۶۷۸، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵ - آثار حاج بلهآثار حاج بله، به‌جز یکی، در سفینه تبریز مندرج است. برخی از آن‌ها عبارت‌اند از : ۵.۱ - انتخاب احیاء علوم الدینانتخاب احیاء علوم الدین غزالی ، به عربی؛ این منتخب، مانند اصل احیاء ، دارای چهار قسم و هر قسم دارای ده فصل است. [۲۷]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۳۷ـ۵۴، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵.۲ - الهدایة فی اصول الفقهالهدایة فی اصول الفقه ، به عربی، که شامل سه قسم بوده، اما فقط قسم اول آن باقی است. [۲۸]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۵۸ـ۵۹، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵.۳ - التذکرة فی الاصولین و الفقهالتذکرة فی الاصولین و الفقه ، به عربی، در سه قسم: فوائد اصول علم کلام مطابق اشعریه ، فوائد اصول فقه ، و مسائل فقهی . در قسم اول، حاج بله برای گریز از محذور جبر و چگونگی نسبت قدرت باری با افعال آدمی اصل «منزلة بین المنزلتین» را با تعبیر قول «محققون» مطرح کرده، ولی بهره‌گیری او از این اصل با عقیده شیعی کاملا متفاوت است؛ زیرا تفسیر او از این اصل نزدیک به نظریه کسب اشعری است. هم‌چنین وی درباره وجوب نصب امام ، نظر شیعه را مرجح شمرده است. [۲۹]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۶۰ـ۷۰، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵.۴ - المنهاج فی علوم الادبالمنهاج فی علوم الادب ، به عربی، که بنابر دیباچه مؤلف، دایرة المعارف علوم ادبی است. این کتاب هفت قسم داشته، اما فقط بخشی از قسم اول آن باقی است. این بخش ترجمه الفاظ برخی سوره‌های قرآن کریم و اشاره‌ای به تفسیر آن‌هاست. [۳۰]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۱۳۱ـ۱۴۴، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵.۵ - کتاب فی علم العروض الفارسیکتاب فی علم العروض الفارسی ، به فارسی. [۳۱]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۱۶۹ـ۱۷۲، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵.۶ - الزبدة فی المنطقالزبدة فی المنطق ، به عربی، در علوم حقیقیه؛ زبده در سه قسم تألیف شده بوده، [۳۲]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۲۴۸ـ۲۵۳، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
اما فقط قسم اول آن باقی است.
احتمالا دو قسم دیگر، در الهیات و طبیعیات بوده است. ۵.۷ - اللطائف اللئالیاللطائف اللئالی ، به فارسی و عربی؛ این کتاب، منابر حاج بله است که ابوالمجد تبریزی از آن‌ها یادداشت برداشته است. از این کتاب وسعت اطلاعات حاج بله معلوم می‌شود. لطائف حاوی نکات و اطلاعات بسیار نابی است، از جمله اشعاری به زبان فهلوی / پهلوی ، تفسیر نمطِ نهمِ اشارات ابن سینا و سوانح احمد غزالی ، گزارش ملاقات خواجه نصیرالدین طوسی با عطار و اعتقاد وافر او به شعر عطار، سخنان خواجه نصیر پیش از مرگ با کریم‌الدین کیشی ، ماجرای سماع ابن سینا پیش از مرگ، و اطلاعات تازه‌ای درباره فخررازی در تبریز. [۳۳]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۵۱۹ـ۵۳۸، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵.۸ - انتخاب رباعیات اوحدالدینانتخاب رباعیات اوحدالدین کرمانی ، در ده باب. [۳۴]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۵۸۱ـ۵۹۲، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵.۹ - رساله علم و عقلرساله علم و عقل ، به فارسی، که آن را به دستور اولجایتو ، سلطان ایلخانی، و به اشاره خواجه رشیدالدین فضل‌اللّه همدانی نوشته است. [۳۵]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۷۱۳، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
۵.۱۰ - پاسخ امین‌الدین تبریزیپاسخ امین‌الدین تبریزی ، به عربی؛ عضدالدین ایجی ، یکی از دانشمندان معاصر حاج بله، بر نظر زمخشری [۳۶]
زمخشری، کشاف، ج۱، ص۹۸.
درباره تفسیر آیه تحدی اعتراض کرده است.
این رساله پاسخ حاج بله به اشکال ایجی است. [۳۸]
عبدالحسین حائری، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، ج۲۳، ص۸۳۰ـ۸۳۲، ج ۲۳، بخش ۲، تهران ۱۳۷۸ ش.
۵.۱۱ - مناظرة النار و الترابدر سفینه تبریز [۳۹]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۲۴۱، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
رساله کوتاهی با عنوان مناظرة النار و التراب هست که حائری [۴۰]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۸، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
آن را به حاج بله نسبت داده است؛ اما این رساله احتمالا از او نیست، بلکه با توجه به شباهت سبک و سیاق آن با منابر جلال‌الدین عتیقی ، که در سفینه تبریز [۴۱]
سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، ج۱، ص۶۶۱ـ۶۷۶، تاریخ کتابت: ۳ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش.
مندرج است، ظاهرآ از عتیقی است. [۴۲]
نصراللّه پورجوادی، زبان حال در عرفان و ادبیات پارسی، ج۱، ص۴۳۶، تهران ۱۳۸۵ ش.
۶ - فهرست منابع(۱) ابن بزاز، صفوةالصفا، چاپ غلامرضا طباطبائی‌مجد، تبریز ۱۳۷۳ ش. (۲) ابن کربلائی، روضات‌الجنان و جنات‌الجنان، چاپ جعفر سلطان‌القرائی، تهران ۱۳۴۴ـ۱۳۴۹ ش. (۳) محمد بن یحیی اسیری لاهیجی، مفاتیح‌الاعجاز فی شرح گلشن‌راز، چاپ محمدرضا برزگر خالقی و عفت کرباسی، تهران ۱۳۷۴ ش. (۴) چنگیز بایبوردی (بارادین)، «حکیم نزاری قهستانی»، فرهنگ ایران زمین، ج ۶ (۱۳۳۷ ش). (۵) نصراللّه پورجوادی، زبان حال در عرفان و ادبیات پارسی، تهران ۱۳۸۵ ش. (۶) نصراللّه پورجوادی، «سخنان احمد غزّالی از زبان حاجی بُلَه تبریزی»، معارف، دوره ۱۸، ش ۳ (آذر ـ اسفند ۱۳۸۰). (۷) امین‌الدین ابوالقاسم حاج بُلَه، التذکرة فی‌الاصولین و الفقه، در سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، تاریخ کتابت: ۳ـ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش الف. (۸) امین‌الدین ابوالقاسم حاج بُلَه، الهدایة فی اصول‌الفقه، در همان، ۱۳۸۱ ش ب. (۹) عبدالحسین حائری، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، ج ۲۳، بخش ۲، تهران ۱۳۷۸ ش. (۱۰) رشیدالدین فضل‌اللّه، التوضیحات‌الرشیدیة الف، نسخه عکسی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ش ۷۴. (۱۱) رشیدالدین فضل‌اللّه، التوضیحات الرشیدیة ب، نسخه عکسی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ش ۱۰۲۹. (۱۲) رشیدالدین فضل‌اللّه، المجموعةالرشیدیة، نسخه عکسی کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ش ۷۳. (۱۳) زمخشری، کشاف. (۱۴) سفینه تبریز، گردآوری و به خط ابوالمجد محمد بن مسعود تبریزی، تاریخ کتابت: ۳ـ ۷۲۱ قمری، چاپ عکسی از روی نسخه خطی کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۸۱ ش. (۱۵) محمود بن عبدالکریم شبستری، مجموعه آثار شیخ محمود شبستری، چاپ صمد موحد، تهران ۱۳۷۱ ش. (۱۶) علی‌اشرف صادقی، «درباره نام امین‌الدین حاج بُلَه»، نامه بهارستان، سال ۴، ش ۱ـ۲ (بهار ـ زمستان ۱۳۸۲). (۱۷) ابراهیم بن بزرگمهر عراقی، کلیات شیخ فخرالدین ابراهیم همدانی متخلص بعراقی، چاپ سعید نفیسی، تهران ۱۳۳۵ ش. (۱۸) لئونارد لوئیزن، فراسوی ایمان و کفر: شیخ محمود شبستری، ترجمه مجدالدین کیوانی، تهران ۱۳۷۹ ش. (۱۹) سعدالدین بن شمس‌الدین نزاری قهستانی، مثنوی روز و شب، چاپ نصراللّه پورجوادی، تهران ۱۳۸۵ ش. ۷ - پانویس
۸ - منبعدانشنامه جهان اسلام، بنیاد دائرة المعارف اسلامی، برگرفته از مقاله «امین‌الدین ابوالقاسم حاج‌بله»، شماره۵۶۴۷. |